Zaczęło się od kilkudniowej wyprawy naukowej do południowej Kolumbii, a skończyło na niespodziewanym odkryciu i światowym rozgłosie. Dr Marta Kolanowska opisała nowy gatunek storczyka, wyglądem przypominającym diabła. Jej odkrycie zostało właśnie zaliczone do 10 najciekawszych gatunków roku na świecie. - To tym większe wyróżnienie, że w ubiegłym roku zostało okrytych ok. 18 tysięcy nowych gatunków - zauważa badaczka z Katedry Taksonomii Roślin i Ochrony Przyrody Uniwersytetu Gdańskiego.
tak, rosną u mnie bez zarzutu
31%
raczej tak, chociaż zdarza się, że jakiś kwiat mi zwiędnie
49%
nie, wszystko co kupuję usycha
11%
zupełnie nie, w moim domu potrafię utrzymać jedynie kaktusy
9%
Lista 10 najbardziej niezwykłych gatunków opisanych w danym roku publikowana jest przez International Institute for Species Exploration (College of Environmental Science and Forestry) od 2008 roku.
Wśród tegorocznych "laureatów" znaleźli się m.in. pająk
Eriovixia Gryffindori z Indii, którego nazwa nawiązuje do popularnej serii przygód o najbardziej znanym czarodzieju na świecie Harrym Potterze, malezyjski pasikonik
Eulophophyllum kirki przypominający do złudzenia liść oraz odkryty przez polską badaczkę z
Uniwersytetu Gdańskiego storczyk
Telipogon diabolicus. Nowy gatunek storczyka okrzyknięto już mianem "diabelskiego storczyka" ze względu na kształt pręcików układających się w twarz diabła.
- Populacja T. diabolicus została odnaleziona podczas prac terenowych prowadzonych we współpracy z lokalnymi naukowcami. W trakcie wypraw pracowaliśmy zarówno w lesie mgielnym, lasach górskich, jak i powyżej górnej granicy lasu w Andach. Podczas badań przygotowywaliśmy dokumentację odnalezionych storczyków i określaliśmy liczebność populacji. Pobyt w kolumbijskim departamencie Putumayo trwał zaledwie kilka dni, ale na podstawie analizy zebranych materiałów opisano kilka nieznanych wcześniej gatunków orchidei - opowiada dr Marta Kolanowska. Jak przyznaje badaczka, "diabelski storczyk" jest obecnie gatunkiem narażonym na wyginięcie. Do tej pory jego występowanie udało się potwierdzić jedynie w jednej lokalizacji w południowej Kolumbii.
Prywatny rezerwat i stacja badawcza UG w KolumbiiWszystko wskazuje na to, że w ślad za odkryciem nowego gatunku i wyróżnieniem pójdą inne sukcesy. Badaczka z UG, razem z kierownikiem Katedry Taksonomii Roślin i Ochrony Przyrody,
prof. Dariuszem Szlachetko, kilka miesięcy temu zarejestrowała fundację "Instytut Badań nad Bioróżnorodnością", której jednym z celów jest stworzenie prywatnego rezerwatu i stacji badawczej w tym samym regionie, w którym odnaleziono "diabelski storczyk".
- Południowa Kolumbia stała się w ostatnich latach obiektem naszych zainteresowań ze względu na bardzo dużą różnorodność siedliskową tego regionu a także niski stopień poznania flory obszaru. Odnalezienie tak niezwykłego gatunku jak "diabelski storczyk" w pobliżu głównej drogi jest dowodem na to, jak wiele orchidei wciąż czeka na odkrycie - podkreśla doktorantka Katedry Taksonomii Roślin i Ochrony Przyrody. Stworzenie prywatnego rezerwatu w południowych Andach przez pracowników naukowych UG, byłoby kontynuacją dotychczasowych działań badaczy. Ekspedycje naukowe UG w ten region trwają od ponad 10 lat. W tym czasie naukowcy zdążyli opisać już ponad 100 nieznanych wcześniej gatunków południowoamerykańskich orchidei. Prace na terytorium republiki Kolumbii prowadzone są we współpracy z fundacją Buenoy Yumartán Aldea Ecológica oraz lokalnymi naukowcami.
"Diabelskie" sztuczki storczykaNa odkrycie czekają nie tylko nowe gatunki roślin. Sam "diabelski storczyk", mimo tego, że został opisany przez naukowców z UG, nie odsłonił przed badaczami wszystkich swoich tajemnic i nadal jest obiektem ich dociekań. Największą zagadką pozostaje struktura rozrodcza storczyka - to właśnie ona nadaje mu "diabelski" wygląd.
- Najbardziej intrygującym pytaniem dotyczącym T. diabolicus pozostaje aspekt jego zapylania. Dotychczasowe badania wskazują, że u storczyków z rodzaju Telipogon pyłkowiny przenoszone są przez owady podczas pseudokopulacji (pyłkowiny zostają przyczepione do ciała samca owada gdy ten próbuje kopulować z kwiatem przypominającym mu samicę), jednak nie opublikowano do tej pory materiałów potwierdzających to założenie. Niezwykle ciekawe byłoby zaobserwować insekta, któremu "diaboliczny" prętosłup przypomina samicę jego gatunku - przyznaje dr Kolanowska.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy