W naturalnych lasach, przed zaraniem gospodarki leśnej, każde drzewo pozostawało w lesie do swojej biologicznej śmierci, a potem do całkowitego rozkładu, trwającego nieraz setki lat. Ze stopniowo butwiejącymi kłodami, uschniętymi drzewami i próchnem związały swoje życie tysiące gatunków różnych organizmów, od grzybów, przez mchy, owady, po ptaki i ssaki. Leżące pnie, konary i gałęzie umożliwiają odnowienie lasu, chroniąc młode pokolenie drzew, gromadzą wodę i chronią glebę przed degradacją.

A jednak intensywna gospodarka leśna doprowadziła w europejskich lasach do sytuacji, w której martwe drewno stało się surowcem na wagę złota. Wraz z jego zanikiem, z naszych lasów zniknęły też setki uzależnionych od niego gatunków roślin, zwierząt i grzybów. Dziś, umieszczone na czerwonych listach gatunków zagrożonych, zachowały się one w nielicznych rezerwatach przyrody, parkach narodowych czy miejscach zapomnianych i trudno dostępnych, gdzie nie zdołał dotrzeć człowiek, ze swoją obsesyjną dbałością o porządek i dążeniem do maksymalizacji zysku z uprawy lasu. Tylko w tych miejscach możemy jeszcze zobaczyć namiastkę dawnych, naturalnych lasów, sami zaś przyzwyczailiśmy się do obrazu, jaki oferują nam współczesne lasy gospodarcze młode i do niedawna całkowicie pozbawione grubego martwego drewna.

Dla wielu z nas, przewrócone drzewa stały się przejawem bałaganu w lesie i niegospodarności, zjawiskiem niepożądanym. Dziś, wraz z postępem badań naukowych, coraz bardziej doceniamy rolę martwego drewna w lesie, większość naszych drzewostanów jest jednak wciąż bardzo uboga w ten kluczowy dla życia materiał. Postaramy się przekonać, że drzewo żyje jeszcze długo po śmierci.

Na opowieść o martwym drewnie zapraszamy w ramach spotkań miłośników ekologii, realizowanych przez Centrum Informacji i Edukacji Ekologicznej w Gdańsku. Spotkanie finansowane jest ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku.