W ramach kolejnego spotkania z cyklu "Krytycznie o teatrze" współorganizowanego z Fundacją Teatru BOTO zapraszamy do Świetlicy Krytyki Politycznej w Trójmieście przy ul. Nowe Ogrody 35 w Gdańsku we wtorek 10 maja o godz. 19.00 na projekcję nagrania ze spektaklu Krzysztofa Warlikowskiego "Anioły w Ameryce" zrealizowanego w TR Warszawa w 2007 roku na podstawie dramatu Tony\'ego Kushnera.

Pokaz poprzedzi rozmowa Katarzyny Fidos (KP) z filozofem i estetykiem Robertem Rogozieckim (UG).

Dramat Tony'ego Kushnera pozornie opowiada o perypetiach grupki nowojorskich homoseksualistów w obliczu pandemii AIDS. Jednak problemy, z którymi borykała się Ameryka połowy lat osiemdziesiątych, stają się jedynie punktem wyjścia dla znacznie szerszych rozważań. "Anioły w Ameryce" są nie tylko rozliczeniem z błędami i grzechami Ameryki, ale też dokonanym nad nią egzorcyzmem. Centrum dramatu stanowi nie epidemia AIDS i kryzys lat osiemdziesiątych, ale problem uwiedzenia Amerykanów przez ich własny mit.

Zakończenie sztuki ukazuje projekt nowej rodziny, a swoisty ewangelizm tej sceny staje się fundamentem dla projektu Nowej Ameryki w ogóle. W finałowej scenie przedstawiona jest rodzina złożona z trzech gejów (WASP-a, Żyda i Afroamerykanina) oraz mormonki w średnim wieku. Nowa rodzina składa się przede wszystkim z mniejszości seksualnych - homoseksualistów i kobiet; tych, którzy do tej pory nie mieli prawa głosu w amerykańskiej kulturze, mogą zaś przyczynić się do jej przemiany.

Tony Kushner (ur. 1956) - jeden z najwybitniejszych dramatopisarzy amerykańskich, znany najbardziej jako autor dwuczęściowego dramatu "Anioły w Ameryce", za który otrzymał nagrodę Pulitzera oraz dwie Tony Awards, dwie Drama Desk Awards, Evening Standard Award, New York Critics Circle Award, Los Angeles Drama Critics Circle Award and LAMBDA Liberty Award for Drama. W 1998 roku londyński National Theatre uznał "Anioły w Ameryce" za jedną z dziesięciu najlepszych sztuk teatralnych XX wieku.
Inne sztuki Kushnera to m.in: "A Bright Room Called Day", "Hydrotaphia, or the Death of Dr Browne", "Slavs!: Thinking About the Longstanding Problems of Virtue and Happiness", "Homebody/Kabul". Kushner jest także autorem adaptacji "Stelli" Goethego, "Dybuka" Szymona Anskiego, "Dobrego człowieka z Seczuanu" Bertolta Brechta, "Iluzji" Corneille'a. Napisał scenariusz do telewizyjnej wersji "Aniołów w Ameryce", wyreżyserowanej przez Mike'a Nicholsa, jest też współautorem scenariusza do filmu "Monachium" Stevena Spielberga.


To najbardziej polityczne przedstawienie Krzysztofa Warlikowskiego. [...] wydobywa ze sztuki Kushnera temat samotności człowieka Zachodu, który w chwili próby, jaką jest śmiertelna choroba, nie znajduje oparcia ani w dotkniętej kryzysem rodzinie, ani w religii, która zmieniła się w pusty rytuał. Bohaterowie nie mają komu opowiedzieć o swoich problemach, nikt ich nie chce słuchać. Ulgi nie przynoszą spotkania grup terapeutycznych ani publiczne zwierzenia przez mikrofon przypominające telewizyjny talk show. Tłumione pragnienia, zablokowana psychika, brak kontaktu z drugim człowiekiem to cechy świata, jaki wyłania się z tej inscenizacji.
Roman Pawłowski, Anioły nad Warszawą, "Gazeta Wyborcza"

Z mównicy ustawionej na środku sceny na początku każdej części wygłaszone są monologi, niczym incipit niezdradzający tytułu. Zestawienie traktującego o religii monologu rabina Izydora Chemelwitza rozpoczynającego sztukę z monologiem Aleksieja A. Prelapsarianowa, najstarszego bolszewika na ziemi, z części drugiej stawia na jednym planie religię i komunizm, tak jakby historia świata w ostatecznym rozrachunku okazała się historią wiary. Trochę tak jest, bo czy nie trzeba mieć wiary, żeby być komunistą? Wiara aktorów Warlikowskiego przeszywa ich ciała.
Marie-José Sirach, Bóg jest amerykański, a papież polski, "L'Humanite"

"Anioły w Ameryce" w reżyserii Krzysztofa Warlikowskiego na podstawie dramatu Tony\'ego Kushnera w przekładzie Jacka Poniedziałka.

scenografia: Małgorzata Szczęśniak, muzyka: Paweł Mykietyn, światło: Felice Ross, film: Paweł Łoziński, songi: Adam Falkiewicz, stylizacja fryzur i peruki: Robert Kupisz, make-up: Gonia Wielocha, rzeźby: Zofia Remiszewska, Dominik Dlouhy, efekty malarskie: Arkadiusz Sylwestrowicz;
obsada: Stanisława Celińska / Maja Komorowska, Magdalena Cielecka, Maja Ostaszewska / Magdalena Popławska, Bogusława Schubert, Danuta Stenka / Dorota Landowska / Monika Niemczyk, Andrzej Chyra, Rafał Maćkowiak, Zygmunt Malanowicz, Jacek Poniedziałek, Maciej Stuhr, Tomasz Tyndyk.

Premiera miała miejsce w TR Warszawa 17 lutego 2007.