Naukowcy z Uniwersytetu Gdańskiego pracują nad lekiem na czerniaka, który ma być nie tylko tańszy od dotychczasowych metod walki z nowotworem, ale też skuteczniejszy. - Naszym zadaniem jest zaprojektowanie takich związków, które będą wiązały się do białek powodując aktywację układu immunologicznego do walki z komórkami nowotworowymi - mówi dr hab. Sylwia Rodziewicz-Motowidło.
tak, myślę, że to kwestia najbliższych lat
31%
mam nadzieję, że stanie się to jeszcze za mojego życia
44%
raczej nie, choć pewnie będziemy umieli spowolnić jego rozwój
13%
nie, zawsze będziemy o krok, ale choroby wciąż mutują i się uodporniają
12%
Czerniak to bardzo agresywny i złośliwy nowotwór skóry, na który corocznie choruje ok. 130 tys. osób. Jest bardzo niebezpieczny i podstępny - potrafi doskonale uśpić czujność układu odpornościowego, co z kolei ułatwia szybkie rozprzestrzenianie się komórek nowotworowych.
- Komórki tego nowotworu są w stanie przechytrzyć układ odpornościowy. Jak to się dzieje? Limfocyty T, czyli komórki układu immunologicznego, posiadają na swojej powierzchni białka takie jak np. BTLA - mówi dr hab. Sylwia Rodziewicz-Motowidło z Katedry Chemii Biomedycznej Uniwersytetu Gdańskiego, kierownik projektu. - Kiedy BTLA wiąże się z innym białkiem HVEM, obecnym na powierzchni komórek czerniaka, nie dochodzi do aktywacji limfocytów T, co powoduje obniżenie efektywności funkcji układu odpornościowego.Zdemaskować oszusta - taniej i skuteczniejNaukowcy z Katedry Chemii Biomedycznej Uniwersytetu Gdańskiego zauważają, że choć czerniaka wykrytego we wczesnym stadium choroby zazwyczaj można z powodzeniem usunąć chirurgicznie, a tym samym wyleczyć pacjenta, to w chwili, gdy nowotwór zdąży już wrosnąć w skórę właściwą, staje się bardzo groźny dla organizmu.
- W przypadku czerniaka radioterapia czy chemioterapia nie są tak skuteczne. Najlepiej sprawdza się immunoterapia, która polega na podawaniu pacjentom przeciwciał z zewnątrz - tłumaczy dr hab. Sylwia Rodziewicz-Motowidło. - Problem tylko w tym, że przeciwciała te są potwornie drogie, przez co terapię stosuje się rzadko. Dodatkowo, choć jest ona skuteczna, działa na niewielką grupę ludzi - od 10 do 20 proc. Dlatego staramy się zaprojektować związki tańsze, bardziej stabilne i skuteczniejsze niż przeciwciała w walce z czerniakiem. Będą one spełniały podobną rolę - wiążąc się z grupą białek spowodują reakcję układu odpornościowego na komórki nowotworowe.Polacy i Szwajcarzy łączą siłyPolscy naukowcy (poza dr hab. Sylwią Rodziewicz-Motowidło do zespołu należą też: dr Marta Spodzieja, mgr Katarzyna Kalejta, mgr Izabela Behrendt i mgr Martyna Maszota z Katedry Chemii Biomedycznej Uniwersytetu Gdańskiego) pracują nad projektem razem z grupą szwajcarskich immunologów i lekarzy, którzy specjalizują się w czerniaku. Badania finansowane są bowiem w ramach Polsko-Szwajcarskiego Programu Badawczego obsługiwanego przez Ośrodek Przetwarzania Informacji - Państwowy Instytut Badawczy.
Zadaniem Szwajcarów jest projektowanie związków metodami komputerowymi, a Polacy syntetyzują je i badają.
- Właśnie rozpoczęliśmy badania na myszach, którym będą zaszczepiane komórki czerniaka. Zobaczymy, czy wynaleziony przez nas związek jest skuteczny. Jeśli okaże się, że związek na myszach działa, będziemy dążyli do jego opatentowania. Następnie potrzebne będzie pozyskanie kolejnego finansowania, które pozwoli nam przeprowadzić badania na modelach ludzkiego układu immunologicznego. Testów na ludziach niestety nie zdołamy przeprowadzić samodzielnie - żadne finansowanie grantowe nie pozwoli nam na tego typu badania, dlatego projekt na tym etapie prowadzić będzie już jakaś firma farmaceutyczna.Badania nad wynalezieniem skutecznego związku w walce z czerniakiem trwają od początku 2013 r. We wrześniu br. kończy się polsko-szwajcarski projekt, jednak naukowcy z UG złożyli już wniosek o dalsze finansowanie swoich badań.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy