Czy pandemia wywróciła życie Polaków do góry nogami? Na pewno nasiliła wiele problemów, a że przez dłuższy czas siedzieliśmy zamknięci w domach, to okazji do sprzeczek było więcej. Jednak czy koronawirus sprawił, że jest więcej rozwodów? Okazuje się, że niekoniecznie. Do Sądu Okręgowego w Gdańsku w 2020 roku wpłynęło 551 mniej pozwów rozwodowych niż rok wcześniej. Jak radzimy sobie ze związkami po lockdownie?
tak, rozstałem(-am) się z partnerem(-ką)
11%
tak, rozwiodłem(-am) się z żoną/mężem
5%
nie, ale nasz związek przechodzi duży kryzys
14%
jeszcze nie, ale na pewno zdecyduję się na rozstanie/rozwód
5%
nie i nie zapowiada się na to, nasze relacje są bardzo dobre
50%
nie, ale tylko dlatego, że boję się zostać sam(-a)
4%
nie, ale tylko ze względu na dzieci/kwestie finansowe/mieszkanie
11%
Rocznie w Polsce sądy orzekają średnio 65 tys. rozwodów. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w 2019 r. w Polsce orzeczono ich 65 341: 46 698 w miastach i 17 657 na wsiach. Najwięcej wyroków wydano bez orzeczenia o winie - 51 743, z winy obu stron było ich 2698, z winy męża - 8682, z winy żony - 2218.
W tym czasie w woj. pomorskim rozwodów było 3303 - 1180 z powództwa męża i 2123 z powództwa żony. Na tysiąc nowych zawartych małżeństw ponad 276 zostało rozwiązanych.
W samym Gdańsku w 2019 r. orzeczono 653 rozwody, a w Gdyni 354. Dla porównania w Warszawie takich wyroków było 3436.
Pandemiczna fala rozwodów?
Już na początku pandemii sądzono, że przyczyni się ona nie tylko do zmian zawodowych czy gospodarczych, ale będzie też trudnym egzaminem dla wielu związków. Jednak prognozowanej fali pozwów rozwodowych w polskich sądach na razie nie widać.
- W 2019 r. do Sądu Okręgowego w Gdańsku wpłynęło 4610 spraw rozwodowych, a w 2020 r. 4059 spraw. Dane dotyczą spraw, które wpłynęły do Sądu Okręgowego w Gdańsku z całego obszaru właściwego dla okręgu gdańskiego (obszar właściwości Sądu Rejonowego w Gdyni, Sądu Rejonowego w Sopocie, Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe, Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ, Sądu Rejonowego w Wejherowie, Sądu Rejonowego w Kartuzach, Sądu Rejonowego w Kościerzynie, Sądu Rejonowego w Starogardzie Gdańskim, Sądu Rejonowego w Tczewie, Sądu Rejonowego w Malborku i Sądu Rejonowego w Kwidzynie) - mówi nam Łukasz Zioła, rzecznik prasowy ds. cywilnych Sądu Okręgowego w Gdańsku.Z kolei jak przekonują prawnicy reprezentujący osoby wnoszące o rozwód, sądy obecnie spowolniły jeszcze bardziej procedowanie i obecne statystyki mogą się zmienić jeszcze w przyszłym roku (pod warunkiem, oczywiście, że pandemia minie).
- Aktualnie okres oczekiwania na wyznaczenie pierwszej rozprawy w sprawach rozwodowych wynosi od 3 do 6 miesięcy, w zależności od obciążenia poszczególnych sędziów orzekających w II Wydziale Cywilnym Rodzinnym Sądu Okręgowego w Gdańsku. Referat sędziego w tym wydziale wynosi średnio od 215 do 316 spraw - dodaje Zioła.Do mediacji skierowano w 2019 r. 181 spraw, a w 2020 r. 152 spraw. Poza tym w 2019 r. została przeprowadzona jedna mediacja pozasądowa, a w 2020 r. siedem mediacji pozasądowych.
Zobacz wydarzenia na walentynki
Jak radzimy sobie ze związkami po lockdownie?
W epoce przed koronawirusem najczęstszymi powodami rozwodów w Polsce były: niezgodność charakterów, niezachowanie wierności małżeńskiej, zdrada, nadużywanie alkoholu, dłuższa nieobecność, naganny stosunek do członków rodziny, różnice światopoglądowe czy niedobór seksualny. Czy tak wyglądać będą powody rozwodów postpandemicznych, czas pokaże.
O to, co podczas pandemii sprawia osobom w związkach największy problem, zapytaliśmy
Kamilę Szyntar, która jest psychoterapeutką par.
- W pandemii trzeba było radzić sobie z kwestią izolacji, pracą zdalną, łączeniem naraz różnych ról rodzica, partnera, nauczyciela. Do tego mogła dojść utrata pracy, utrata płynności finansowej. To wszystko stanowi prawdziwą próbę dla związku. Z moich obserwacji wynika, że pandemia zdmuchnęła warstwę wierzchnią i odkryła to, co było pod spodem. Jeżeli wśród partnerów już wcześniej istniał pewien rodzaj napięcia, który był łagodzony poprzez czas spędzany osobno, na przykład w pracy, to przymusowa konieczność pozostania razem w domu ujawniła to, co było pod spodem. Dążenie do kariery mogło zakrywać złość, agresję, pustkę. Czasem była bliskość, ale wystraszona, na tyle głęboko schowana, że partnerzy odeszli od siebie daleko - wyjaśnia.Przekonuje, że mniejsza liczba pozwów rozwodowych może wskazywać na to, że dla wielu osób czas pandemii nie jest dobrym momentem na podejmowanie życiowych decyzji.
- Część par mimo kryzysu nie decyduje się na odejście, bo obawiają się być samemu, boją się, że sobie nie poradzą, obawiają się o sytuację finansową. Z drugiej strony, sytuacja pandemii wymusza pewien namysł i zaproszenie do zajrzenia w głąb siebie. Poszukanie odpowiedzi na pytanie: czego chcę? Czego potrzebuję? Co/kto jest dla mnie ważny? Obserwuję, że wśród par są takie, które odnalazły zasoby na to, żeby siebie wzajemnie słuchać, zatrzymać się i zaciekawić drugą osobą. Okazało się, że można podzielić się obowiązkami domowymi, nie trzeba grać w krzywdo-winę, nie oskarżać, że to drugie jest winne - mówi psychoterapeutka.Czytaj też:
Życie rodzinne w dobie pandemii. Jak rozwiązać sporne kwestie?
Na pytanie o najczęstsze przyczyny rozpadu związków z perspektywy gabinetu terapeuty, gdzie pary szukają pomocy, przyznaje, że tak często powtarzana przyczyna "niezgodności charakterów" może tak naprawdę być "studnią bez dna".
- Można tam włożyć wszelkie okoliczności doprowadzające do zaniku więzi między małżonkami, czyli spory i konflikty, różnice w podejściu do wychowywania dzieci, odmienny światopogląd. Motywacje do wejścia w związek są przeróżne. Kiedy człowiek wchodzi w dorosłość, to ma pewną matrycę doświadczeń, które chce powtarzać w relacji z drugim człowiekiem. Ma też jakieś niespełnione pragnienia, niezrealizowane potrzeby, braki i bardzo chce, aby ten ukochany/ukochana dał(a) to, czego nie dostał w przeszłości. Problem pojawia się, gdy na przykład ktoś nie doświadczał bliskości w sposób właściwy lub miał jej mało, to nosi w sobie dużą tęsknotę za nią, ale jednocześnie jest też w nim taka część, która się nauczyła żyć bez tej bliskości. Nie jest wówczas w stanie przyjąć tej czułości, bo nie będzie umiał zaufać - wyjaśnia.Jak często pary przychodzą ratować związek, a kiedy pogodzić się z tym, że już nie istnieje?
- Na ogół przychodzą pary, które gdzieś po drodze zgubiły siebie. Skoro przychodzą, szukają pomocy, to pod tym kryje się prawdopodobnie informacja - "zależy mi". Mają nadzieję, że terapia pomoże im na nowo odnaleźć drogę do siebie. Bywają pary, które są na rozdrożu i nie wiedzą, w którą stronę mają iść. Czasem podczas spotkań dochodzą do wniosku, że nie chcą być dłużej razem i decydują się na rozstanie. Towarzyszę wówczas parze w trudnym okresie przeżywania porażki, godzenia się z utratą związku, ułożeniu różnych spraw między sobą - mówi Kamila Szyntar.Czytaj też:
Jak dbać o związek, siedząc w domu?
Psychoterapeutka przyznaje też, że od kilku lat obserwuje większą gotowość do korzystania z pomocy terapeuty.
- Nie zmienia to jednak faktu, że dla niektórych par wpuszczenie terapeuty do ich życia jest trudne, czasem oznacza przeciwstawienie się pewnym przekazom idącym z rodzin pochodzenia - "o problemach rozmawia się tylko w domu". Uważam, że życie seksualne jest ważną i naturalną częścią życia pary. Często odzwierciedlają się w nim inne kłopoty. Nieporozumienia czy różnice seksualne bywają objawem różnic między partnerami w jakichś innych ważnych strefach ich życia. Warto o tym rozmawiać, ale z uważnością, delikatnością i szacunkiem wobec intymności pary - przekonuje.Czytaj też:
Przez żołądek do serca. Oferty kulinarne na walentynki
Zdarza się, że pary przychodzą, bo oczekują gotowej recepty na uratowanie ich związku.
- Rozumiem tę potrzebę. Osoby, które zgłaszają się do terapeuty, cierpią i nie chcą czuć bólu. Mają nadzieję, że terapeuta powie im, co mają zrobić, bo sami nie mają pomysłu, czują się bezradni. Bywa także, że oczekują, że terapeuta wejdzie w rolę sędziego, powie, co jest dobre, a co złe. Pracując z parami, nie staję po żadnej stronie, lecz zachęcam do wspólnego badania i przyglądania się konsekwencjom takiej czy innej decyzji oraz jej wpływu na relację w związku - mówi Szyntar. Już w ten weekend, 14 lutego, obchodzimy walentynki - coroczne święto zakochanych. Wbrew pozorom to święto, które łączy, ale też dzieli. Przez jednych dzień znienawidzony, przez innych wyczekiwany z radością. Tego dnia wiele osób podsumowuje swoje życiowe wybory w kwestii uczuć, dla wielu osób oznacza to przyznanie się do porażki.
- Czasem ludzie nieświadomie tkwią w szponach własnych lęków, przekonań społecznych czy lojalności rodzinnych. W trakcie terapii dość szybko się orientują, że żyją w pewnej iluzji i patrzą na siebie przez filtr swoich doświadczeń z dzieciństwa. Kiedy partnerzy wreszcie zobaczą i uwolnią się od wątków pobocznych, które mocno ich wikłały, to mogą podjąć bardziej świadomą decyzję dotyczącą ich związku - dodaje psychoterapeutka.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy