Bezkompromisowy Wojciech Smarzowski czytelnie i stanowczo opowiada o ludzkim zepsuciu i kościelnym systemie wymagającym gruntownego remontu. "Kler" nie jest ostrzem wymierzonym w katolików, a jedynie filmowym narzędziem służącym piętnowaniu budzących odrazę praktyk. Niezależnie od tego, czy podczas niedzielnej mszy siadamy w pierwszym czy ostatnim rzędzie, czy może w ogóle omijamy kościół szerokim łukiem, ten film warto zobaczyć.
Smarzowski wykłada na filmowy ołtarz grzechy chciwości, żądzy i władzy. Rozlicza przede wszystkim człowieka jako jednostkę.
Kontrowersjami towarzyszącymi "Klerowi" można byłoby obdarować po równo każdy z pozostałych 15 filmów zakwalifikowanych do Konkursu Głównego 43. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych. To jednak bezczelna wręcz dociekliwość, bezkompromisowy styl i fantazyjna odwaga w podejmowaniu trudnych filmowych tematów sprawiają, że z gorączkową niecierpliwością, namacalnymi obawami i niepohamowaną ciekawością wszyscy spoglądają tylko na Wojtka Smarzowskiego. A ten kolejny raz nie zawodzi, potwierdzając nietuzinkowy warsztat i wirtuozerską wręcz zdolność opowiadania.
Rozhulany skocznymi rytmami i zasypany toną humoru zwiastun, jak przystało na reżysera, stanowił jedynie zasłonę dymną. Owszem, w "Klerze" pretekstów do salw śmiechu nie brakuje, ale komediowy posmak "Kleru" bardzo szybko nabiera goryczy. Entuzjastycznym reakcjom towarzyszy coraz większa powściągliwość, frywolną opowieść wypiera ciężki gatunkowo psychologiczny dramat, a Smarzowski raz po raz serwuje nam elektrowstrząsy, po których trudno dojść do siebie. Szczególnie podczas konfrontacji z porażającym finałem.
Nieustające owacje dla ekipy filmu
Wiwisekcję polskiego Kościoła Smarzowski przeprowadził niezwykle kompleksowo, czemu służy naładowana (może aż nadto) wątkami historii trzech księży. Trybus (Robert Więckiewicz) notorycznie zagląda do kieliszka, a celibat traktuje dość wybiórczo. Lisowski (Jacek Braciak) przypomina typ klerykalnego dorobkiewicza ukierunkowanego na karierę w Watykanie. Kukuła (Arkadiusz Jakubik) cieszy się estymą wśród wiernych do czasu, gdy nie padnie ofiarą pedofilskich oskarżeń. Moralne i "zawodowe" zepsucie widać też "na górze" - arcybiskup Mordowicz (Janusz Gajos) z profesją duchownego ma już niewiele wspólnego. Kalkuluje z precyzją wziętego bankiera, konfabuluje ze zwinnością polityka, inwestuje niczym wyrachowany biznesmen.
Księża u Smarzowskiego nie są bezdusznymi gangsterami w sutannach. To ludzie pokiereszowani przez los, którzy w pewnym momencie dali się zdominować własnym słabościom.
Lista kościelnych grzechów głównych jest zresztą znacznie dłuższa i głównie dopisywaniu kolejnych pozycji służy Smarzowskiemu pierwsza część filmu. Bardziej ilustracyjna niż analityczna, mocno rozrywkowa i komediowa, przy tym czasami mało angażująca, przewidywalna i zbyt oczywista (przypomina się "Drogówka"). W dodatku stanowiąca pożywkę dla zagorzałych przeciwników filmu, bo właśnie wtedy twórcy "Kleru" najmocniej punktują współczesny Kościół, tworząc (na szczęście) tylko iluzję dzieła jednowymiarowego.
10
Koncepcyjnie film rozkwita właściwie dopiero w drugiej połowie. I właśnie w tym momencie warto skoncentrować swoją uwagę na ekranowej prawdzie, wyzbyć się uprzedzeń i poddać się racjonalnej obserwacji. Bez epatowania złością, oburzeniem czy podświadomym strachem. Tylko wówczas dostrzeżemy, że "Kler" nie stanowi elementu żadnej propagandowej, politycznej tuby. Nie celuje w bezbronnych wierzących. Nie jest podbudowany tanią sensacją. Rozbudowana ekspozycja bohaterów służy przede wszystkim obnażeniu mechanizmu ludzkiego upodlenia i zepsucia. Smarzowski wykłada na filmowy ołtarz grzechy chciwości, żądzy i władzy. Rozlicza przede wszystkim człowieka jako jednostkę. W tym przypadku jednostkę, która do zaspokojenia mrocznych potrzeb wykorzystuje społeczną pozycję i status duchownego.
"Kler" to jednocześnie przypowieść o zasiewaniu zła na każdym, podatnym na nie gruncie, nawet tym poświęconym i teoretycznie nieskazitelnym. Księża u Smarzowskiego nie są bezdusznymi gangsterami w sutannach. To ludzie pokiereszowani przez los, którzy w pewnym momencie dali się zdominować własnym słabościom. Trybus wódką zapija samotność, Lisowskim kieruje chora ambicja podbudowana trudną przeszłością, a Kukuła nie potrafi rozliczyć się z widmami dzieciństwa. Tytułowy kler tonie w obłudzie, zakłamaniu i oszustwie, ale gdzieniegdzie, choć nieśmiało i mało wyraziście, widać przebłyski dobra. Księża nie do końca są tu złem wcielonym.
Bez żadnej taryfy ulgowej, w bardzo apodyktyczny sposób, Smarzowski prześwietla natomiast zjawisko pedofilii wśród duchownych. Za pomocą niezbyt skomplikowanych środków artystycznych, scen naładowanych bólem, odtrąceniem i nie tylko dziecięcą traumą, reżyser wyraża absolutny sprzeciw wobec nie tyle samych bezdusznych aktów, a kościelnej polityce tuszującej przypadki molestowania. "Kler" jest filmowym manifestem nawołującym do radykalnych zmian watykańskiej strategii, a przynajmniej próby podjęcia debaty na ten temat.
U Smarzowskiego nie tylko przekaz, ale i jego forma odgrywa znaczącą rolę. A za tę w głównej mierze odpowiada świetnie dobrana obsada, aczkolwiek chciałbym nareszcie zobaczyć u twórcy "Domu złego" czy "Wołynia" zupełnie świeży zestaw współpracowników. Sprawdzona gwardia póki co jeszcze się sprawdza. Bryluje przede wszystkim Braciak, który ze względu na wielowątkowość swojej postaci ma największe pole manewru. Doskonale prezentuje się Jakubik, którego Kukuła przechodzi największą metamorfozę.
Solidnie wypada Więckiewicz, choć chwilami można odnieść wrażenie, że twórcom filmu zdarza się nieraz zapomnieć o jego postaci. Gajos jest klasą samą w sobie. Smarzowski po raz kolejny udowadnia, że potrafi wydobyć ze swoich aktorów wcale nie to, co jest najlepsze, lecz to, co przede wszystkim w danym filmie jest potrzebne. Warto jeszcze przysłuchać się mocno tym razem minimalistycznej muzyce Mikołaja Trzaski, która szczególnie w końcówce filmu znakomicie podbija dramaturgię.
O "Klerze" było głośno przed pokazem w Gdyni i na pewno poziom decybeli nie spadnie po oficjalnej premierze kinowej, która dopiero przed nami. Smarzowski znów udowodnił, że nie boi się kontrowersji i tematów tabu. Kościół nie zadrży w posadach, oby drgnęły sumienia.
Zwykle tak jest że ateiści nie poprzestają na odejściu od wiary, religijności, etyki (6)
Zwykle popadają w fanatyczną nienawiść wobec wszystkiegio co wiąże się z chrześcijaństwem. Nienawidzą wierzących, księży, religii jako takiej Nienawidzą czasami nawet świąt Bozęgo Narodzenia, ślubów tradycyjnych i architektury gotyckiej bo kojarzy im sie z kościołem. Popadają w rdozaj paranoi w której cały śwait jest napedzany intrygami Watykanu a wszystkie problemy ludzkości bieda wojny i choroby sa ostatcznie winą "kleru", który rządzi światem jest wszzech potężny ale i skrajnie odrażający. Domyślam się że chory człowiek Smarzowski zekranizował włąśnie taki śwaitopogląd.
"Artyści" scen polskich to nie tylko ten typ chorych z nienawiści ateistów ale i alkoholicy i erotomani. Wszystkie te swoje psychiczne problemy wyrzygują na taśmę celuloidową żeby im podobni sie tym zachwacali. Tfurczość autoterapeutyczną Smarzowskiego brzydziła mnie od "kultowego" rzekomo wesela, jeszcze zdzierżyłem z mdłościami dom zły więc ale podarowałem sobie zarówno krwawe porno wołyń jak i to propagandowe gówienko rodem z "faktów i mitów".
jrk
5 lat
4343
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 11:48
Artyści... zdrady, rozwody, niewierność, pazerność, prózność, słowem pustaki, ludzie odrażający
gfgg
5 lat
81
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 10:03
Gwałcił prywatnie nie służbowo.
"Zwykle tak jest że ateiści nie poprzestają na odejściu od wiary, religijności, etyki." To założenie byłoby bardzo słuszne gdyby było prawdziwe. Problem w tym, że Kościół Katolicki w Polsce będący patronem wiary jest religijny, natomiast jest nieetyczny. Teza jest prosta. Są księża którzy dopuszczają się czynów nieetycznych i są przy tym bezkarni. I jeżeli tak bardzo jako chrześcijanie czujecie się wspólnotą, to wspólnie płaćcie milionowe odszkodowania osobom pokrzywdzonym,
5 lat
57
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 09:47
No ale kościółek to był miłosierny przez całe wieki (1)
paląc na stosach mądrzejszych od siebie i organizując wyprawy krzyżowe w celu krzewienia swojej wiary. To że przy okazji wymordowali miliony ludzi to pikuś ?
5 lat
59
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 09:54
Po II Wojnie był wyjątkowo miłosierny.
Sprowadzając kanałami vatykanskimi zbrodniarzy niemieckich do Ameryki Południowej. Chrześcijanska Ameryka też "przytuliła" największych, niemieckich konstruktorów śmiercionośnych rakiet.
taki tam
5 lat
47
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 09:44
a ja odnoszę wrażenie że zagorzali katolicy innym życzą źle i wcale nie przekazują znaków pokoju
Kołtunom mówię NIE
5 lat
612
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 09:37
świetnie opisane.dokładnie tak jest.
5 lat
84
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 10:07
(1)
Niewyjsciowe te buzie na tych zdjeciach.
5 lat
134
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 11:47
Podobnie jak na ambonach
aktorzy dobrze się wcielili w role
5 lat
14
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 09:53
Wojtka? (5)
Wojciecha, to przecież już dorosły chłop
5 lat
265
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 10:25
Jak przekroczy 80 tkę zostanie Wojtasem Smarzowskim ksywa Zbok (1)
jrk
5 lat
64
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 11:46
Nie, zboki to twoi kolesie z mafii watykańskiej
I nie ma znaczenia, ile jadu z siebie wylejesz, księża to zwykła patologia.
5 lat
35
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 10:13
Zawsze mnie to bawiło (2)
Na plakatach filmowych często można wyczytać: "Wojtek Smarzowski", "Gośka Szumowska".. Ma to być takie cool, spoko, czy o co w tym chodzi?xD
5 lat
83
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 11:18
Małgośka Szumowska xD (1)
Może będzie Agna Holland, Patryś Wegeta, Krzysiek Zanussi, Romek Polański
Film dopiero miał swoją premierę, a już w narodowo-prawackich mediach słychac skowyt i ból d\/py jaki to antypolski i szkodliwy film. Hehe widac strzał był celny.
5 lat
6631
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 09:46
Jak Gibson nakrecił Pasję to w waszym środowisku w dobrym tonie było ogłaszanie (4)
że nigdy sie nie pójdzie na ten film, podobnie było z filmem smoleńsk a nawet z niewinnym serialem korona królów.
Jak to zwykle wśród stada baranów jak każą nienawidzić filmu to wtedy jego nieoglądanie jest dowodem na wyższość moralną i intelektualną. Jeżeli natomiast nakazane jest zachwycanie się filmem, jak np tym g*wnem smarzowskiego, to z kolei jego oglądanie jest dowodem na wyższość intelektualną i moralną.
Wiecie ze jesteście śmieszni?
jrk
5 lat
1012
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 11:25
ale czy ty aby na pewno widziałeś pasję? (1)
bo przedstawia po prostu rzeczywistość historyczna jak była, bez ideologizowania - podobnie jak apocalipto
5 lat
50
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 11:39
Artykułów na temat rozbieżności "Pasji" z historią było więcej niż masz lat
więc nie gadaj bzdur. Żeby wspomnieć tylko najbardziej oczywiste: Rzym nie zatrudniał pijanych sadystów, kontroli podlegało wszystko, na wszystko były dokumenty. Nikt nie wychodził przed szereg, bo można było szybko i skutecznie stanąć w jednym szeregu ze skazańcem.
5 lat
42
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 11:22
Pasja to film chory. Pornografia dla środowiska sado-maso
Normalny człowiek nie jest w stanie tego oglądać.
5 lat
67
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 11:15
Pasji nie da się oglądać, byłem w kinie, widziałęm potem ze 2x w TV
ale nie do końca. Ten film zupełnie absurdalny i, co ciekawe, antychrześcijański
5 lat
410
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 09:52
dziwią mnie te głosy oburzenia fundamentalistycznych katolików, których w Polsce jest multum (3)
oczywiście z wiara nie mają nic wspólnego, ale symboli będą bronić do upadłego, dokładnie jak z ich powierzchownym patriotyzmem - gdyby wybuchła wojna, ci co dziś drą najgłośniej mordy pochowaliby się w norach
nie wiem też dlaczego wzór dobrego kościoła, jaki przychodzi z zachodu - jest tak znienawidzony - a pisząc dobrego mam na myśli odpowiednie reakcje choćby na skandale pedofilskie - tam od dawna jednoznacznie sa potępiane takie zachowania, kościół przeprasza - u nas bezczelnie się stawia i zapiera, jakby zaprzedał skórę diabłu
5 lat
3625
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 11:28
skończy się jak w Irlandii - z dnia na dzień
Z dnia na dzień ludzie przestaną masowo chodzić do kościoła, coś będzie tą kroplą która przeważy szalę. Kościół w Polsce się tego boi.
5 lat
53
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 09:53
(1)
Dobrze to ująłeś
5 lat
83
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 10:47
tyle ze i tak pisowsko-prawacko-faszystwoskie trolle zaleja to forum jak zwykle swoją nienawiścią
5 lat
63
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 09:32
Film dla ludzi ograniczonych. Przedstawiający w sposób skrajny stereotypy (3)
A bezmyślny motłoch odbierze to jako film dokumentalny
5 lat
4552
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 11:18
Widać to po swiastunie
5 lat
34
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 09:50
Film dokumentalny o tej tematyce szykuje Sekielski.
5 lat
80
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 09:48
Ponoć oparty na faktach.
A oglądałeś go już?
taki tam
5 lat
69
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 08:28
(1)
Pamiętam lata gdy równolegle z salą festiwalową konkursowe filmy wyświetlano w kinach. W klubach spotykano się z twórcami i aktorami. Żyliśmy tym festiwalem i polskim kinem. Teraz szansa na obejrzenie tych filmów się zdarzy albo nie. Gdzieś, kiedyś o 23.00 w jakiejś telewizji. Pójdą na półki. Komercja rządzi.
5 lat
394
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 11:13
AWS - czyli POPIS - zlikwidowała w Pomorskim wszystkie kina studyjne, gdzie mają być spotkania?
jeszcze niedawno w Kameralnym, Neptunie czy Helikonie były grali festiwalowe repliki
5 lat
20
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 10:32
Zmasowany atak lewactwa na KK trwa, typowo propagandówka ateistyczna, udają, że nie, ale... (3)
wiadomo, co sobą reprezentuje to środowisko 'artystyczne"
sdfsd2
5 lat
1932
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 10:36
A co sobą reprezentują degollado, paetz,gil,wesołowski,flaszka,michalik,hoser,oko, obrońca pedofili jpII i inni? (2)
Zresztą twoja "miłośc bliźniego" utwierdza w przekonaniu, że jesteście wy katolicy funta kłaków "warci".
taki tam
5 lat
85
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 11:00
degrengollado lewacka (1)
Geby sobie śm..jpii nie wycieraj. Tacy jak ty, to nie moim bliźni ani nie tacy jak twoi idole, miłośniku Biedrunia, Szechtera i jej brata, Simona Mola, a. samsona, Maleszki, Lewartowa, Timmermansa i jego lokaja rudego, Bolków i wszelkiej maści tewaużek, olbryskich, jand, śród itp.
cd1
5 lat
55
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 11:10
Huhu
Ale jadem poleciałeś! W stylu natanka. Haha.
taki tam
5 lat
33
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 11:00
Prawda się obroni...
5 lat
182
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-19 10:48
Zamiast filmu Kler powinien powstać reportaż Kler. (1)
Dosadniej pokazał by co skrywane jest pod ornatami.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy
