- 1 Absolwent gdyńskiej "trójki" głównym naukowcem w OpenAI (66 opinii)
- 2 Rusza rekrutacja do szkoły średniej 2024/25. Jak zapisać się i wybrać klasę? (18 opinii)
- 3 Zwyciężyli w Odysei Umysłów w Polsce. Czeka ich finał w USA (16 opinii)
- 4 Rekrutacja do szkoły średniej 2024/25. Jakie zasady? (25 opinii)
- 5 Egzamin ósmoklasisty 2024. Mamy arkusze z angielskiego (10 opinii)
- 6 Egzamin ósmoklasisty 2024. Zobacz arkusze (42 opinie)
Pestycydy i plastik we krwi. Jakie kupujemy warzywa i owoce?
- Na jednym z gdańskich rynków kilku sprzedawców odmówiło sprzedaży owoców i warzyw. Kupowałem zazwyczaj po 10 kg różnych produktów i kiedy zdziwieni sprzedawcy pytali się, dlaczego aż tyle, tłumaczyłem, że do badań nad pestycydami. Ostatecznie nie zgadzali się na sprzedaż. Pytanie - dlaczego tak się działo? - zastanawia się dr inż. Maciej Tankiewicz z Zakładu Toksykologii Środowiska Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, z którym porozmawialiśmy o stanie kupowanych przez nas owoców i warzyw. A dokładniej o ryzyku obecności pestycydów z oprysków oraz mikroplastiku z folii oraz o tym, w jaki sposób można zabezpieczyć naszą żywność.
Targowiska w Trójmieście
dr inż. Maciej Tankiewicz: Niestety cały czas jesteśmy w fazie wzrostu, jeśli chodzi o skalę stosowanych środków chemicznych, i pandemia na pewno tego nie zahamowała. Proszę zwrócić uwagę, że również zmiany klimatu przyczyniają się do tego zjawiska. Jeszcze kilka lat temu plantacje winorośli czy brzoskwiń byłyby w Polsce nie do pomyślenia. Teraz jest to powszechne, a równocześnie jest duża potrzeba zabezpieczenia upraw przed patogenami. Duże obszary z intensywnym wzrostem wymagają stosowania dodatków chemicznych. Najczęściej są to preparaty chwastobójcze czy owadobójcze podczas upraw, a potem przeciwgrzybicze na czas transportu i dystrybucji. Co ciekawe, w przypadku tzw. ekoowoców rzeczywiście odchodzi się od pestycydów, jednak produkty automatycznie lądują w folii.
Są pakowane wręcz pojedynczo.
Tak, ponieważ w jakiś sposób trzeba je zabezpieczyć przed zepsuciem. Natomiast mamy coraz więcej informacji i wiemy, że również składniki plastiku przenikają do owoców i warzyw, a idąc dalej nie są one obojętne dla naszego organizmu. Potwierdzeniem tego są nasze badania, które pokazują, że składniki folii spożywczej bez problemu przenikają skórkę ogórków. Dodatkowo wykrywa się je także w surowicy krwi konsumentów. Są również wyniki badań przeprowadzonych wśród mieszkanek Trójmiasta, u których stwierdzono obecność plastyfikatorów, a więc metabolitów ftalanów, które zabezpieczają folię przed pękaniem i sprawiają, że szczelnie pokrywają owoce i warzywa. Substancje te są endokrynnie czynne i zaburzają gospodarkę hormonalną człowieka - organizm zastanawia się, czy jest to produkt naszego układu dokrewnego, czy też nie.
Czytaj też: Sprawiedliwy handel, ekologia, zero waste - świadoma konsumpcja w Trójmieście
Wyniki pokazały, że już sama ciepła woda z kranu z powodzeniem usuwała pozostałości pestycydów z powierzchni owocu (poniżej granicy oznaczalności procedury analitycznej)Czy wiemy już, że plastik jest groźny?
Wiemy, że plastik jest obecny i jesteśmy tym zaskoczeni - do tej pory mieliśmy świadomość, że mikroplastik jest obecny w morzach i oceanach, a w konsekwencji w rybach i innych organizmach wodnych. A w tym roku dowiedzieliśmy się, że jest on również obecny w naszej krwi. Co więcej, w największych ilościach wykrywa się mikroplastik pochodzący z opakowań do żywności. Obecnie prowadzone są badania nad wpływem mikroplastiku na zdrowie człowieka.
Wróćmy jeszcze do badań nad pestycydami...
Badania dotyczące obecności pestycydów w owocach i warzywach, ale również w środowisku prowadzimy już kilkanaście lat. Wykrywamy regularnie ich pozostałości, dlatego postanowiliśmy sprawdzić, czy są one również obecne w krwi mieszkańców Trójmiasta. Wstępne wyniki badań pokazują, że pestycydy są wykrywane, a ich zawartość wcale nie jest taka mała, bo rzędu kilkudziesięciu nanogramów na ml surowicy krwi. Wiemy na pewno, że krążą we krwi i teraz należy się zastanowić, w jaki sposób zabezpieczyć nas, konsumentów, przed tą falą różnych chemikaliów, która zalewa nas każdego dnia. Moim marzeniem jest, aby w niedalekiej przyszłości dało się równoważyć ilość pestycydów z ilością stosowanych plastyfikatorów. Prawda jest natomiast taka, że liczba badanych na rynku spożywczym próbek stanowi zaledwie kilka procent wszystkich dostępnych. A to oznacza, że większość jest nieprzebadanych. W tych kilku procentach jest więc cudownie, ale to chyba nie oddaje rzeczywistości.
Zdrowa żywność - gdzie robić zakupy w Trójmieście?
Rynek nie jest odpowiednio uregulowany?
Owszem, mamy pewne regulacje, natomiast cały czas aktualizujemy naszą wiedzę o nowe badania toksykologiczne. Po wykryciu i potwierdzeniu nowych danych przez naukowców Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności zgłasza taki wniosek, a Komisja Europejska wycofuje dany związek. Natomiast praca ta ma charakter ciągły i to, co kiedyś wydawało się zdrowe, obecnie jest traktowane jako trucizna. Niewykluczone więc, że obecnie stosowane substancje, które są dopuszczone do rynku, za kilka lat wraz z rozwojem technologii zostaną zakazane. Chloropiryfos, niektóre neonikotynoidy, wszystko to było stosowane przez lata, a teraz wiemy, że było i jest to niebezpieczne.
Zapytam wprost, pomijając aspekt patriotyczny, lepiej kupować truskawki z Kaszub czy z Hiszpanii?
W swojej pracy nie porównywałem produktów importowanych i tych z Polski. W przypadku transportu na większe odległości warto jednak pamiętać, że również technologia idzie do przodu. Owoce są transportowane w lepszych warunkach - są pakowane w atmosferze ochronnej, przebywają w wielkich chłodniach zapewniających odpowiednią temperaturę. Wszystko to spowalnia procesy psucia.
W swoich badaniach skupił się pan na analizie jabłek, dlaczego akurat ten owoc?
Wyniki potwierdzają, że jabłka należą do jednych z bardziej zanieczyszczonych przez pestycydy owoców. Oczywiście, są i inne, jak wiśnie czy porzeczki, które potrzebują oprysku nie tylko w trakcie uprawy, ale również podczas transportu. Natomiast jabłka należą do owoców, których spożywamy najwięcej i najwięcej ich produkujemy. Jest duża potrzeba monitoringu. Ale nie tylko na jabłkach skupiliśmy naszą uwagę, ale na tych owocach i warzywach, które najczęściej spożywamy bezpośrednio i bez żadnej obróbki. W ubiegłym roku wykryliśmy w świeżej marchwi linuron, który został zakazany w 2018 r. ze względu na swój toksyczny wpływ na reprodukcję. Takie kwiatki obserwujemy również w przypadku innych produktów. Wiemy, że zawsze mamy do czynienia z okresem przejściowym, bo potrzeba czasu, aby magazynowe nadwyżki zostały zużyte. Jednak tutaj mamy wyraźne przekroczenie. Jest to zatrważające, bo minęły już cztery lata. W marcu Europejski System Wczesnego Ostrzegania podał informację, że w Polsce w korzeniach pietruszki również wykryto nieautoryzowany linuron. W tym samym warzywie dostępnym na naszym rodzimym rynku wykryliśmy przekroczenie dopuszczalnej pozostałości lambda-cyhalotryny, a w cukiniach dimetoatu, który został wycofany w 2020 r. ze względu na poważne konsekwencje dla zdrowia ludzi.
Mikroplastik w pokarmie dla niemowląt
Jabłko jabłku nie jest równe?
Wszyscy kochamy piękne i idealne owoce, jednak nie w tym rzecz. Chodzi bowiem o związki chemiczne, pozostałości pestycydów, niewykrywalne gołym okiem czy smakiem. O związki, których nie pozbędziemy się podczas mycia, bowiem przeniknęły już do miąższu. Są substancje, które z łatwością pokonują tę barierę, i chciałbym w przyszłości stworzyć taką listę rekomendacyjną. Jest to dosyć prosty mechanizm, bowiem ministerstwo mogłoby wcześniej zlecić badania i dowiedzieć się, które związki są bezpieczniejsze, bo nie przedostają się przez skórkę. Natomiast jeśli chodzi o nasze zakupy i wybory, to pozostałości pestycydów są obecne w owocach, zarówno tych kupowanych w sieciach sklepów, jak i na małych ryneczkach. Przeprowadzaliśmy analizy oszacowania ryzyka dla zdrowia w przypadku jabłek nabytych w małych warzywniakach w jednej z gdańskich dzielnic i okazało się, że dawka określona jednorazowym spożyciem dla dziecka do lat czterech powodowała ryzyko rzędu 400 proc. A takie ryzyko maksymalnie jest określane do 100 proc.
Jak więc zbadać, które substancje dostają się do miąższu?
W swoich badaniach od lat zastanawiam się, jakimi drogami pestycydy przenikają do owocu. Opracowałem rozwiązanie z wykorzystaniem komory Franza, która jest powszechnie stosowana w badaniach leków stosowanych na skórę. Zamiast skóry ludzkiej wprowadziłem skórkę owoców i warzyw. Zamiast ludzkich płynów ustrojowych wprowadziłem pulpę owoców. Dzięki temu odwzorowałem morfologiczną budowę owocu. Nie wszystkie związki są w stanie pokonać barierę skórki jabłek, a to oznacza, że konwencjonalnymi metodami jesteśmy w stanie się ich pozbyć, np. poprzez mycie czy obieranie. Jest to natomiast kontrowersyjny temat, bowiem wiele substancji odżywczych i witamin w największych ilościach znajduje się właśnie przy skórce i obierając jabłko, tracimy też niezbędne minerały. Nie zmienia to faktu, że obecne znormalizowane analizy owoców i warzyw badają zawartość pestycydów po zblendowaniu zarówno skórki, jak i miąższu. Dlatego potrzebujemy technologii umożliwiającej separację i sprawdzanie, jakie substancje pokonują skórkę, a jakie nie.
Czy sprzedawcy są chętni do współpracy?
Na jednym z gdańskich rynków kilku sprzedawców odmówiło mi sprzedaży owoców i warzyw. Kupowałem zazwyczaj po 10 kg różnych produktów i kiedy zdziwieni sprzedawcy pytali się, dlaczego aż tyle, tłumaczyłem, że do badań nad pestycydami. Ostatecznie nie zgadzali się na sprzedaż. Pytanie - dlaczego tak się działo? Żeby było jasne - dostępne w warzywniakach produkty są wcześniej kupowane w hurtowniach, a wcześniej sprowadzane od producentów. Pani w warzywniaku jest Bogu ducha winna tej sytuacji.
Czytaj też: Tabletki piękna. Czy warto stosować suplementy diety?
Jak wybierać owoce?
Nie bójmy się kupowania jabłek w cętki czy krzywej marchewki. Tego typu skazy na pewno nie są groźne dla naszego zdrowia. Unikałbym natomiast produktów pakowanych w folię.
Co z myciem?
Kiedyś rzeczywiście sprawdzałem efektywność technik mycia winogron - moczyłem je w occie, w sodzie oczyszczonej, detergencie oraz w wodzie ciepłej i zimnej. Wyniki pokazały, że już sama ciepła woda z kranu z powodzeniem usuwała pozostałości pestycydów z powierzchni owocu (poniżej granicy oznaczalności procedury analitycznej). Problem jest jednak taki, że myjąc np. winogrona, zmywamy tylko to, co znajduje się na skórce, i nie mamy wpływu na to, co już zdążyło przeniknąć do miąższu. Z bananami np. jest o tyle łatwiej, że zawsze je obieramy przed spożyciem.
Dotykając niemytego banana, na rękach pozostają nam jednak pewne substancje stosowane do ich konserwacji. Proszę zwrócić uwagę, że gdy kupujemy w sklepie banany, są one często mokre. A ta substancja nie odparowuje jednak tak szybko, co wskazywałoby na samą wodę skraplającą się z powodu różnicy temperatur między półkami w sklepie a chłodnią, gdzie są przechowywane. Jeśli nie myjemy banana przed zjedzeniem, to chociaż umyjmy ręce. A nade wszystko myjmy sałaty przed spożyciem, nawet gdy na opakowaniu jest napisane, że były już one wcześniej myte. Wynika to nie z pozostałości pestycydów, a z możliwych zanieczyszczeń mikrobiologicznych.
Miejsca
Opinie (112) 2 zablokowane
-
2022-06-17 14:53
Prawda z tym plastikiem. (1)
Moja żona w zeszłym roku robiła inhalacje z kory brzozy. Po miesiącu spod skóry zaczęły wychodzić mikro nitki plastiku (sprawdzaliśmy nawet pod mikroskopem). Proszę sobie wyobrazić nasze zdziwienie. Robisz sobie inhalacja dla zdrowia, a wychodzi z Ciebie plastik. Masakra, ale coś jeść trzeba, a przy dzisiejszych cenach to patrzy co tańsze a nie zdrowsze.
- 3 11
-
2022-06-17 16:08
Taaa, jak niby pod mikroskopem zobaczysz, że to na pewno "plastik"? ;) Edukacja i wiedza biologiczno-chemiczna leży i nie chce wstać.
- 4 0
-
2022-06-17 16:03
Xxx
Po co sie wysprzeglił hahahaa teraz sieje ferment
- 5 2
-
2022-06-17 16:12
Truskawki z Hiszpanii są bez smaku, tylko z Kaszub. Natomiast warzywa i owoce lepiej kupować w dużych (3)
Sklepach sieciowych, gdyż są często kontrolowane i nie opłaca im się narażać na milionowe kary. Czyli lepiej z biedronki niż że straganu.
- 15 3
-
2022-06-17 16:23
Te z Grecji (1)
były dobre, smaczne i słodkie i pachnące.
Teraz tam już nie mają i sprowadzają polskie do Grecji.- 0 0
-
2022-06-17 17:01
Grecja, Hiszpania to nie klimat na truskawki
U nas dobrze się udają. Tak samo jak i wszystkie owoce jagodowe.
- 3 0
-
2022-06-17 17:28
A już w ogóle nie od różnych ulicznych sprzedawców i babć, którym jest dowożony towar niewiadomego pochodzenia, a ludzie myślą, że biedna staruszka sprzedaje warzywka z domowego ogródka.
- 5 1
-
2022-06-17 16:20
Najwięcej mikroplastiku jest w rybach. Zobaczcie sobie Seaspiracy.
- 6 1
-
2022-06-17 16:20
Co nas nie zabije (2)
To nas wzmocni.
Nie panikujmy.- 3 10
-
2022-06-17 16:26
(1)
Filozofia dla ubogich.
- 4 1
-
2022-06-19 11:51
Gratuluje ci bogactwa
- 0 0
-
2022-06-17 16:34
Sprzedawca nie moze odmowic sprzedaży
Nie można odmówić sprzedaży towaru - art. 135 kodeksu wykroczeń. Gdy Was to spotka to wiecie co z tym zrobić
- 15 0
-
2022-06-17 16:38
Bo to dochtór
Ja bym powiedział, że do knajpy na sprzedaż i by przeszło
- 5 1
-
2022-06-17 16:50
Mógł (1)
powiedziec, że ma liczną rodzinę i imprezę
- 10 1
-
2022-06-17 21:08
Czego sie slodziewales pi naukowcach-przeciez to edukowane dekle
- 2 2
-
2022-06-17 16:53
Wiecie skąd jest najwięcej mikroplastiku w morzach i oceanach? (1)
Tego wam nie powiedzą. Zwalą na folie spożywcze. Najlepiej te w które pakuje się mięso.
Najwięcej mikroplastiku jest z pralek, w których pierzecie swoje ubrania z włókien sztucznych.
Taki polar jest przecież fantastyczny, ale wiecie ile tego mikroplastiku trafia do wody po każdym praniu? Folia spożywcza może się schować.- 10 3
-
2022-06-18 16:07
hdyby toka głupote brac pod uwage to po setnym pranku z polara by nic nie zostalo:)
- 1 2
-
2022-06-17 16:59
Dziesięć kilo do badań? To nie lepiej kupić od razu w hurcie? (4)
Przecież prawie wszyscy sprzedawcy na rynkach kupują z hurtu.
Czy autor mógłby uzasadnić potrzebę aż 10 kilogramów do badań? Czy on na ruskim sprzęcie pracuje?- 4 5
-
2022-06-17 19:11
(1)
Pracuję na sprzęcie m.in. Shimadzu z Japonii, a odczynniki z USA. Zgodnie z unijną dyrektywą, gdy masa jednostkowa owocu lub warzywa jest większa niż 250 g to jednorazowo do badań pobiera się 2 kg produktu, jak mniej to 1 kg. Każdą odmianę jabłek bada się osobno. U jednej z Pań na straganie akurat kupiłem kapustę, ziemniaki, śliwki, gruszki i 2 odmiany jabłek. Stąd wychodziło, że od jednego sprzedawcy zakupowano ponad 10 kg różnych produktów. Zapraszam, można osobiście zobaczyć sprzęty!
- 2 0
-
2022-06-17 19:51
Mam pytanie? Dlaczego poinformował pan sprzedawcę, że produkty będą badane? Co to miało na celu?
Spodziewał się Pan innej reakcji sprzedawcy?
Sprzedawcy na bazarach kupują towar w hurcie, gdzie hurtownicy mają wszystkie niezbędne certyfikaty pozwalające na sprzedaż tych towarów. Nie lepiej brać próbki u źródła, czyli w hurtowniach?
Jak napisałem później, w hurtowo sprowadzanej żywności z poza Unii Europejskiej nie pobiera się więcej niż jeden kilogram z kontenera, chyba, że w kontenerze jest więcej niż jeden ładunek. Dla uściślenia, ten kilogram pobiera się z różnych miejsc.
Nigdy nie spotkałem się z pytaniem na bazarze, dlaczego chcę kupić 10 kilogramów różnych produktów. Raczej sprzedawca proponował rabat, jak jeszcze coś wezmę.
Pizdrawiam- 2 1
-
2022-06-17 22:56
A może zastanowimy się kto za te badania płaci (przeciez nie autor, ale jakiś tam urząd) (1)
A teraz zastanowimy się, co się może dziac z tą nadprogramową resztą? 10 kg do urządzenia pakować? Jaka jest wielkość komory która jest miejscem takiej analizy?
- 0 1
-
2022-06-18 00:43
Ty o analizie to zbyt dużo nie wiesz, prawda? Raz, że nadal badamy ślady. Dwa, że jednak wypada zrobić kilka niezależnych powtórzeń.
- 1 0
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.