Przez cztery lata 19 zespołów badawczych z całego świata, w tym zespół z Uniwersytetu Gdańskiego, badało próbki organizmów w morzach i oceanach. Trójmiejskim naukowcom udało się znaleźć w Bałtyku związki, które mogą pomóc w walce z opornymi na antybiotyki bakteriami oraz w walce z nowotworami.
raczej tak, o ile takie badania nie wylądują potem w szufladzie
44%
nie, raczej w to wątpię
17%
Od lipca 2010 r. kilkudziesięciu naukowców z 19 ośrodków badawczych, m.in. z: Finlandii, Libanu, Chile, Turcji, Francji i Polski, szukało w morzach i oceanach organizmów, które produkowałyby substancje bioaktywne, czyli takie, które można by z powodzeniem wykorzystać w medycynie, biotechnologii czy kosmetologii. Wyniki zdziwiły samych badaczy.
- Znamy już sporo substancji bioaktywnych, próbujemy konstruować, z różnym rezultatem, sztuczne chemiczne cząsteczki. Natomiast morza i oceany są wciąż mało wykorzystywanym źródłem takich związków. Projekt Marex polegał na tym, by zobaczyć czy rzeczywiście organizmy morskie mogą dostarczyć nam substancji o ciekawych właściwościach biologicznych - mówi prof.
Grzegorz Węgrzyn z Pracowni Genetyki Molekularnej Uniwersytetu Gdańskiego.
Naukowcy szukali substancji przede wszystkim w organizmach. Co ciekawe, wiele cennych substancji znaleźli np. w tak nielubianych przez plażowiczów sinicach.
- Okazało się, że jest mnóstwo do tej pory nieznanych substancji o np. właściwościach antybakteryjnych, z których można by wyprodukować np. nowe antybiotyki, znaleźliśmy też substancje niszczące biofilmy, czyli warstwę ochronną bakterii - dodaje profesor.
- Często mówimy, że dana bakteria jest oporna na antybiotyk, wynika to nie tyle z tego, że tym antybiotykiem nie da się jej zabić, ale z tego, że ma właśnie biofilm, który powoduje, że antybiotyk nie może dotrzeć do komórki. Jedna z substancji, którą znaleźliśmy niszczy właśnie tą warstwę ochronną bakterii. Znaleźliśmy też w ekstraktach właściwości antynowotworowe. Co ciekawe, substancje te niszczą komórki nowotworowe, ale nie naruszają tych zdrowych.Ponieważ każda próbka była pobierana w określonych warunkach, żeby mieć "zapas" substancji biologicznie czynnej naukowcy opracowali specjalną metodę jej magazynowania.
- Problem polegał na tym, że nawet jak coś ciekawego znaleźliśmy, mieliśmy problem z odtworzeniem próbki - przy kolejnym pobraniu mogłyby się w niej znaleźć inne organizmy, z innymi właściwościami dodaje naukowiec.
- Zamiast więc robić ekstrakty z komórek braliśmy materiał DNA tych organizmów, które następnie szatkowaliśmy na krótkie kawałki i te kawałki implementowaliśmy do komórek bakteryjnych wykorzystywanych w laboratoriach np. Escherichia coli. To nam dało tzw. bibliotekę genową, gdzie każdy taki klon komórek bakteryjnych zawiera inne DNA danego organizmu morskiego i produkuje substancje kodowane w tym fragmencie. Jeśli więc taki klon wyprodukuje nam ciekawą substancję, to dzięki temu, że możemy go namnażać, mamy stały zapas.
Europejski projekt Marex kończy się po czterech latach 31 lipca 2014 r. Dopiero teraz rozpocznie się kolejny etap, czyli dokładne zbadanie znalezionych substancji. Dopiero wówczas będzie można myśleć o tym, by zastosować je w praktyce.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy